Khi tuyến tiền liệt to sẽ ngăn cản dòng nước tiểu và kích thích bàng quang. Và triệu chứng thường gặp là đi tiểu nhiều lần, kể cả vào ban đêm.
1. Triệu chứng tiểu đêm nhiều lần là gì?
Triệu chứng đi tiểu đêm nhiều lần được xác định khi số lần đi tiểu vào ban đêm xảy ra hơn 2 lần. Tiểu đêm xuất hiện phần lớn ở độ tuổi trung niên. Tuy nhiên, hiện nay tình trạng tiểu đêm cũng xuất hiện khá phổ biến ở cả đối tượng phụ nữ và người trẻ tuổi – Đây là một dấu hiệu đáng báo động.
Tình trạng tiểu đêm nhiều gây rất nhiều trở ngại đến sinh hoạt hằng ngày, làm xáo trộn giấc ngủ, khiến người bệnh không được ngủ ngon vì phải thức dậy liên tục để đi tiểu. Ngoài ra, tiểu đêm với độ tuổi trung niên còn là nguyên nhân dẫn đến gia tăng tỉ lệ đột quỵ, do phải thức dậy vào ban đêm.
Bên cạnh đó, đi tiểu đêm còn khiến tinh thần và sức khỏe người bệnh sa sút trầm trọng, cơ thể xanh xao, mệt mỏi, không có năng lượng trong ngày, ảnh hưởng rất lớn đến người bệnh và là nguyên nhân dẫn đến tình trạng suy thận. Hiện nay, ở nước ta có đến gần 6 triệu người bị suy thận, mà triệu chứng đầu tiên hầu hết đều là đi tiểu đêm nhiều.
Chứng tiểu đêm gây mệt mỏi, sức khỏe sa sút
2. Nguyên nhân tiểu đêm
Nguyên nhân bệnh lý
Bệnh của tuyến tiền liệt
Thường gặp nhất là u lành tiền liệt tuyến. Đây là bệnh hay gặp ở nam giới. Đứng thứ 2 trong các bệnh liên quan đến niệu khoa. Nguyên nhân vẫn chưa được xác định. Vấn đề ở đây là, khi tuyến tiền liệt to sẽ ngăn cản dòng nước tiểu và kích thích bàng quang. Và triệu chứng thường gặp là đi tiểu nhiều lần, kể cả vào ban đêm. Có bệnh nhân đi tiểu 4-5 lần. Có người “thê thảm” hơn khi thức trắng đêm bởi cả chục lần đi tiểu.
Viêm bàng quang
Ai cũng biết bàng quang là cơ quan chứa nước tiểu. Sau khi đã được thận lọc qua. Viêm bàng quang có thể do nhiều nguyên nhân. Nhưng dù là viêm bàng quang mạn tính hay cấp tính. Bao giờ cũng khiến người bệnh mắc tiểu dù vừa tiểu xong. Không ngoại trừ cả ban đêm và tiểu són.
Sỏi thận
Biểu hiện lâm sàng của sỏi thận rất đa dạng do tuỳ thuộc vào vị trí, độ to nhỏ của sỏi, vào các biến chứng do sỏi gây ra. Trong số các triệu chứng lâm sàng thường kèm theo, bao giờ cũng có các biểu hiện như tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu đục… cả ban ngày lẫn ban đêm. Cần lưu ý, trong nhiều trường hợp hòn sỏi cỡ 4-5 mm ở thận vẫn có thể chung sống hoà bình trong nhiều chục năm.
Viêm đường tiết niệu
Biểu hiện rất rõ ràng: đi tiểu liên tục dù là ngày hay đêm, đau rát, khó chịu và sẽ tiến triển nhanh đối với những người tái phát. Nguyên nhân là nhiễm trùng dẫn đến kích thích bàng quang, đưa đến tình trạng đi tiểu liên tục.
Đái tháo đường týp 2: đi tiểu nhiều, đặc biệt là tiểu đêm. Được xem là một trong những biểu hiện đầu tiên của bệnh đái tháo đường (ăn nhiều – uống nhiều – tiểu nhiều – sụt cân).
Nguyên nhân không do bệnh lý
Chức năng thận suy giảm do tuổi tác
Khi tuổi càng lớn, các bộ phân cơ thể sẽ bị lão hóa, các chức năng trong cơ thể cũng bị suy giảm. Trong khi đó, thận khí có chức năng khí hóa nước. Tức là đem nước có ích do đồ ăn uống đưa tới cho tổ chức cơ thể và bài tiết nước đục xuống ống bàng quang, sau đó được đào thải ra ngoài. Khi chức năng thận suy giảm sẽ làm giảm chức năng cô đặc nước tiểu. Từ đó gây triệu chứng tiểu nhiều, tiểu đêm.
Đi kèm tiểu nhiều, tiểu đêm, người già còn có các triệu chứng hay gặp khác khi suy giảm chức năng thận như đau ngang thắt lưng, mỗi lần tiểu không hết, sắc mặt trắng nhợt, toàn thân yếu, lưng và tay chân lạnh… Với bệnh lý này, những người cao tuổi không những bị ảnh hưởng đến cuộc sống, gây mất ngủ mà còn có nguy cơ xảy ra nhiều biến chứng xấu như viêm đường tiết niệu, mất ngủ mạn tính, suy thận mạn tính…
Uống nhiều nước
Nhiều người có thói quen uống nhiều nước vào buổi tối. Vì nghĩ sẽ giúp thận dễ dàng làm việc, loại bỏ những chất độc hại khi ngủ.
Do các chất kích thích
Nếu ban ngày đã dùng các chất kích thích như rượu, trà, cà phê thì đêm tiểu nhiều là tất nhiên. Vì đây là những thứ có tác dụng lợi tiểu, kích thích bàng quang gây tiểu thường xuyên hơn.
Do lớn tuổi: khả năng tái hấp thu kém, bài tiết từ tiết niệu giảm. Dẫn đến tình trạng phải đi tiểu nhiều lần hơn, kể cả vào ban đêm.
Do mang thai
Với rất nhiều thai phụ, tình trạng tiểu đêm xảy ra do các nội tiết tố từ nhau thai tiết ra và do tử cung to ép lên bàng quang. Ngoài ra, chấn thương do sinh nở gây tổn thương niệu đạo cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng tiểu nhiều, tiểu đêm.
Do thuốc
Khi phải dùng những thuốc lợi tiểu theo chỉ định để chữa bệnh tăng huyết áp và bệnh phù thũng do suy tim, suy thận và xơ gan, bệnh nhân phải chấp nhận những phản ứng phụ kèm theo như tiểu nhiều. Trong đó có tiểu đêm. Ngoài ra thuốc chẹn kênh canxi dùng buổi tối cũng có thể gây tiểu đêm.
Sử dụng nhiều thuốc Tây nguyên nhân đi tiểu đêm nhiều
3. Phòng ngừa và điều trị bệnh tiểu đêm
Quan trọng nhất là người bệnh nên đi thăm khám sớm để phát hiện nguyên nhân bệnh lý rõ ràng, từ đó có cách điều trị đúng bệnh, đúng thuốc.
Đối với những người tiểu đêm do suy giảm thần kinh, người trung niên, cao tuổi, cần thực hiện các biện pháp hạn chế chứng tiểu đêm như sau: nên hạn chế uống nước vào buổi tối; trước khi đi ngủ nhớ đi tiểu.Không nên uống nước chè đặc và cà phê vào buổi tối vì gây lợi tiểu, buộc phải đi tiểu đêm nhiều lần.
Một lưu ý quan trọng để tránh tai biến mạch máu não khi thức dậy nửa đêm. Người bệnh cần bình tĩnh ngồi dậy, tỉnh táo hẳn mới bước ra khỏi giường. Nếu không có công trình vệ sinh trong nhà thì nên dùng bô để đi tiểu chứ không nên mở cửa ra ngoài trời đi tiểu để tránh trúng gió và nhiễm lạnh.